Postawy ciała przyjmowane podczas modlitwy
Stanisław Biel SJ
Modlitwa powinna obejmować całego człowieka, również ciało. Duchowość zachodnia intensywnie podkreśla wymiar duchowy, a często gubi cielesny. Natomiast duchowość wschodnia łączy obydwa wymiary. Żydzi np. podczas modlitwy wprawiają w ruch całe ciało, czyniąc je modlitwą i ofiarą dla Boga.
Mistrz Eckhart, niemiecki mistyk, pisze: trzeba modlić się z wielką żarliwością, tak aby modlitwa objęła i przeniknęła całe ciało i cały umysł człowieka, uszy, oczy, usta, serce i wszystkie zmysły, i nie ustawać w niej, aż ogarnie nas wola bycia jednością z Tym, który jest obecny i do którego się modlimy, a więc z Bogiem.
Formy tradycyjne wskazują na
trzy pozycje modlitewne: stojącą, klęczącą i siedzącą.
Postawa stojąca, linia pionowa, wyraża wznoszenie się ducha ku
Bogu, a także czuwanie i radość z bliskości Boga. Człowiek stojący jest
obrazem człowieka żyjącego, wyzwolonego, zmartwychwstałego. W taki
sposób modlą się zwykle Żydzi. Również pierwsi chrześcijanie modlili
się, stojąc; zwracali się przy tym ku wschodowi, gdyż wschodzące słońce
jest symbolem zmartwychwstałego Jezusa. Św. Ireneusz pisze: Zwyczaj nieklęczenia podczas dnia Pańskiego jest symbolem zmartwychwstania, przez które zostaliśmy uwolnieni przez Chrystusa od grzechów i śmierci.
Pierwsi chrześcijanie modlili się z wyciągniętymi w górę rękami; podobnie jak kapłan modli się w
czasie Eucharystii. Wzniesione ręce symbolizują ukrzyżowanie Jezusa.
Obecnie w Watykanie trwają dyskusje nad zniesieniem postawy klęczącej w
czasie Mszy św. i powrotem do praktyki wczesnochrześcijańskiej.
Postawa klęcząca wyraża uległość, cześć, uwielbienie, adorację, a
także skruchę, upokorzenie przed Bogiem. W taki sposób modlił się Jezus w
Ogrojcu, w chwili największego cierpienia, lęku i walki duchowej.
Formą adoracji jest również postawa leżenia krzyżem, która wyraża
całkowite przekazanie i ofiarowanie siebie Bogu. Odpowiada prośbie św.
Pawła: A zatem proszę was, bracia, przez miłosierdzie Boże, abyście dali ciała swoje na ofiarę żywą, świętą, Bogu przyjemną, jako wyraz waszej rozumnej służby Bożej (Rz 12, 1).
Na Wschodzie istnieje jeszcze jedna forma okazywania szacunku i adoracji modlitewnej - metania. Mała metania jest formą głębokiego ukłonu, natomiast duża metania wyraża całkowite poddanie i ogołocenie; polega na padnięciu do stóp i ucałowaniu ziemi.
Postawa siedząca z kolei ułatwia słuchanie słowa Bożego, skupienie
na Bogu, odpoczynek przy Nim, radość z bycia przy Jego boku. Tak zwykle
wyobrażamy sobie Maryję podczas zwiastowania. Ewangelia w tej postawie
ukazuje Marię z Betanii (Łk 10, 38-42).
Ta różnorodność postaw ma służyć potrzebom i pragnieniom modlącego
się. Nie powinna natomiast koncentrować uwagi. Dobrze jest, gdy postawa
ciała odpowiada przeżywanym treściom.
W wyborze postawy ciała na modlitwie warto zwrócić uwagę na dwie
rzeczy. Po pierwsze, czy wybrana pozycja umożliwia pozostawanie w niej
przez dłuższy czas oraz skupienie i swobodny przepływ oddechu w ciele.
Pewne zmiany są możliwe, aby zapobiec senności czy drzemce. Jeśli jednak
zmieniamy postawę ciała co kilka minut, jesteśmy narażeni na liczne
rozproszenia.
Z drugiej strony, pozycja ciała, choć daje odprężenie i spokój, nie
powinna być zbytnio rozluźniona. Wówczas łatwiej o ucieczkę w marzenia
czy senność. Sama pozycja ciała może być modlitwą, szczególnie wówczas,
gdy nie potrafimy modlić się sercem.
http://www.deon.pl/religia/duchowosc-i-wiara/zycie-i-wiara/art,120,postawy-ciala-przyjmowane-podczas-modlitwy.html
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz